Roger Gaillard : L'État Vassal...

Roger Gaillard 

Ebyen Leta Ayisyen, se yon Leta ki pa otonòm, se yon Leta ki anba la depandans. Se yon Leta ki pa mèt tèt li.

Konpè Filo   
Ki moun ki mèt Leta Ayisyen?

Roger Gaillard

Esansyèlman, moun ki mèt li se Gwo Jeya-yo ki bezwen kès Leta-a, yo bezwen l pou yo sèvi, mete nan pòch yo, avèk gwo zotobre ke m sot pale-a du commerce de Pòtoprens. Et la plupart de yo se de blan, paske Salomon te finn kraze jouk komès la deja lè li te met dife nan Pòtoprens. Te rete gwo blan yo. Ebyen se gwo zotobre blan yo, ki fè sayo pito, san ke Leta pa kapab...

Konpè Filo
Gwo zotobre blan yo ak Ayisyen k te la tou?

Roger Gaillard
Gwo zotobre blan nan komès avèk Jeneral Ayisyen yo. Pate genyen gwo zotobre Ayisyen, paske komès ekspòtasyon kafe-a, lite tonbe. Ayisyen pat genyen l ankò.

Konpè Filo
Men bra politik-la sete Jeneral yo. Se yo k te poto mitan politik la...

Roger Gaillard
Ah! Ou fè byen ou souliye sa. Pèp Ayisyen, li pat viktim de blan yo, lite viktim te Jeneral Ayisyen yo kite vinn mete yo au service du blanc, kite vinn tounen Vassal blan yo.

Konpè Filo
Talè-a ou di ke liv sa-a pale de twa bagay.:

1. Affaire Luders 
Anprè Alman de voye bato degè li vinn kaponnen nou. Gouvènman Ayisyen-an te leve drapo blan, lite kapitule.

2. Emprunt de la Consolidation
Kite fè yon rassemblement des emprunts dekwa pou n sa gen yon sèl dèt. Ke gwo chabrak kap travay la banque yo mete ansanm pou yo manje yon pati nan lajan-an.

3. Anténor Firmin kòm premye minis.
Ke pèp Ayisyen-an te enpoze l kòm premye minis bay Tirezyans S. Sam. Men apre kèk mwa Parlement Ayisyen-an pat dakò pou refòm Anténor Firmin yo fèt. Yo revoke Firmin apre sis mwa travay.

eMagazine

Adaptation de Weiner Marthone

Take the Visitor Survey and receive this FREE gift.