Roger Gaillard : LÉtat Vassal...

Konpè Filo

Sètadi ke yo manje kòb la.

Alò epòk patriyotik la, li tounen yon epòk patripòch.

Nou vle pale nan lane 1988.

Roger Gaillard

Rire. 

Wi, e m kwè ke se tipik. Bagay la kòmanse la. Sou Tirezyas de fason karakteristik. Avan l pat tèlman fò. A pati de Tirezyas bagay la deklanche.

Konpè Filo

Alò, l'Etat Vassal-la, e, liv sa-a li pale tout sa, li trete tout sa?

Roger Gaillard

Li trete tout sa. Li trete twa gran sujè: Mwen sot ap pale w de l'Affaire Luders la, li devlope li. Li montre kòman sa fè fèt, nou kapitule e wòl ke lanperè l'Almay jwe nan bagay sa-a. Lanperè Alman tegen pwòp problèm lakay li, e se pou rezoud pwoblèm lakay li, ke li pran okazyon sa k pase an Ayiti ke yo te arete yon blan Alman, pou anprè voye bato degè vinn krapon-nen nou.

Answit, Emprunt de la Consolidation, m eksplike l tou. Men gen yon bagay ki pase avan. Se pour la première fois dans l'histoire d'Haiti. M kwè, yon nèg kigen kapasite tankou Anténor Firmin vinn premye minis. Opinyon publik la enpoze, li oblije Tirezyas resevwa misye kòm premye minis. 

Ebyen Anténor Firmin te vinn pou de bagay. Lite vinn fè ekonomi nan leta-a, fè ekonomi nan djòb leta yo e suprime privilèj. E dezyèm-man lite vini pou l suspann sistèm dèt Ayiti ap fè lan-men blan ki chèf negòs, ki chèf mache-a, ki chèf komès la nan vil Pòtoprens sitou.

Ebyen apre simwa palman-an te ranvèse Anténor Firmin. Misye te oblije ale, paske gwo zouzounn yo pat vle ke yo te wete nan chèk yo. E chèk yo, yo tegen twòp ladann deja. Men twòp sa-a yo pa vle bay ann-dan li e gran mesye komèsan yo, yo te vle ke Ayiti te tonbe ankò pi mal pou yo kapab kontinye prete Ayiti lajan, toujou prete l lajan pou fè kòb avèk lajan-an.

Paske yo te prete Ayiti lajan an goud e Ayiti te pwomèt yo lajan-an an dola, an deviz Américaine. Alors, se twa gwo evenman ki montre ke Leta-a..., wap chéche yon Leta, yon Leta ki, ki deside ke bagay Luders-la, li ta regle l nan yon sans nasyonal. Anprun Konsolidasyon-an nap fèl pou la nasyon e refòm Firmin vle fè-a se de refòm na p ankouraje l pou l fè l e pou li rive jouktan li amelyore sitiyasyon finans peyi-a...

Ebyen Leta Ayisyen, se yon Leta ki pa otonòm, se yon Leta ki anba la depandans. Se yon Leta ki pa mèt tèt li. 

eMagazine

Transcription, adaptation de Weiner Marthone

Take the Visitor Survey and receive this FREE gift.

veritas_tum@yahoo.com