mercredi 22 février 2023

1950: Entèvyou ak Gabriel Levèque...

Nan mwa oktòb 1950 jounal Haiti Sun te reyalize yon entèvyou ak atis Ayisyen k rele Gabriel Levèque. 

Ki moun Gabriel Levèque ye? 

Gabriel Levèque tap viv nan vil Croix des Bouquets, se yon ti vilaj ki sitiye a plis ke 30 kilomèt de vil Pòtoprens. Misye te gen 26 zan. Men li toujou ap viv lakay paran l, l espere yon jou genyen studyo pal nan vil Pòtoprens.

Met studyo a kanpe tounen yon rèv pou Levèque, paske sa reprezante yon sòt de endepandans nan lavi l.

Menmsi distans 30 kilomèt lan ta anpeshe Levèque vinn pase anpil tan lavil, detanzantan li konn fè ti vwayaj ak twa oubyen kat tablo nan men l, ke l te reyalize depi lakay li nan vil Croix des Bouquets.

Pandan lontan tablo Levèque yo konn montre travay latè ak abitan oubyen li konn rakonte istwa moun kap viv nan Croix des Bouquets. Jan de istwa ke fanmi l te konn rakonte l depi l te tou piti.

Jounalis etranje - Kisa w konnen sou relijyon Vodou?

Levèque - Si m di w ke m pase tout vi m san m pa janm patisipe nan yon grenn seremoni Vodou, ou pa p kwè m? Paran m se manm legliz Katolik e zafè Vodou-a pa enterese yo.

Jounalis etranje - E bann tablo w yo kigen anpil desen bondye nan laforè, bondye nan dlo - pèsonaj sayo se pa bondye Vodou yo ye?

Levèque - Non. Se imaj ki reprezante bann istwa an franse m te konn tande oubyen m te konn li lè m te timoun lekòl. Mwen ta renmen kèk fwa kreye yon tablo sou pèsonaj Vodou yo tou, men avan m fè sa, mwen dwe reyalize yon etud sou Vodou-a de fason pou mwen pa neglije enpòtans relijyon sa-a nan lavi Ayisyen.

Jounalis etranje - Kijan de sujè ou pi renmen penture?

Levèque - Mwen renmen penture tablo kigen peyizaj ak tout peyizan ladann. Se sa m renmen penture pi souvan, paske imaj sayo konn parèt nan lespri m kòm si yo te tou vivan.

Jounalis etranje - Lè w ap penture yon tablo, èske w ta renmen l sanble ak reyalite?

Levèque - Mwen toujou eseye prezante tout eleman yo nan tablo-a, menm jan yo ye an reyalite. Se pou sa koulye-a mwen vle penture dirèkteman pandan m shita m ap kontanple la nature.

Jounalis etranje - Èske w toujou satisfè ak yon tablo ke w finn penture?

Levèque - Gen kèk tablo ke m renmen apre m te finn penture yo. Gen lòt ke m bay anpil retoush ak detay jouktan resanblans lan rive nèt ale. Gendefwa tablo yo pat kapab fini paske gen yon seri de koulè ki pat disponib sou mashe-a. Sa lakòz ke m oblije kite yo la jouktan m ashte tub yo, paske koulè-a dwe matche egzakteman ak koulè m vle a jan l egziste nan la nature.

Jounalis etranje - Èske ou ta enterese li kèk liv sur les Arts?

Levèque - Wi, m renmen louvri liv sayo, pou m feyte, gade foto. Atis pent ke m renmen se Raphael ak Delacroix. Men m kwè ke m renmen  Raphael plus. Raphael gen yon pentu ke m renmen anpil ki rele "Transfiguration", pentu sa-a yo te reyalize l apre lanmò Raphael. Se yon elèv li kite finn penture tablo sa-a.

Jounalis etranje - Èske paran w renmen tablo w yo?

Levèque - Wi, yo renmen tout. Mwen menm enstale tablo yo nan tout kwen mu nan kay la. Yo santi ke m shwazi pentu kòm metye e pwiske yo renmen pitit yo, y ap supòte m nan tout sa m ap fè.

Adaptation Erika Zimane pour eMagazine.


Take the Visitor Survey and receive this FREE gift.


veritas_tum@yahoo.com

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire