Yon bonjan Mashann Fresco kapab peye yon bòs ebenis pou fè fabrike yon ti bwat an bwa, ak de mansh kap sèvi kòm gidon. Twa pye anba, shak pye bwat la dwe gen yon woulobi ak fren an kawotchyou de fason ke misye kapab woule, vire bwat la jan l vle, epi mete fren tankou yon kabwèt. Sèl problèm li genyen se si li twouve l sou yon tèt mònn. Se sak fè Mashann Fresco yo toujou pwomen-nen nan zònn ki plat pito pou evite tout dezagreman.
Bwat Mashann Fresco a konn gen yon blòk glass ladan l ki peze anviwon senkant liv, yon douzènn boutèy ki gen tout koulè siwo. Se siwo sa-yo Mashann Fresco a itilize apre l finn graje glass la ak yon enstriman ki sanble ak yon tondèz (bagay sayo fabrike an Ayiti).
Menm jan yon tondèz kapab ranmase sheve, enstriman sa-a graje glass ki vinn anpile depi nan boush enstriman-an jis nan mansh li. Se konsa tout fresco sot menm jan. Mashann nan gendwa graje plis, ou byen mwens glas, sa depann si kliyan-an mande l pou met yon degi pou senk kòb.
Mashann Fresco se yonn nan pèsonalite ki pi enpòtan pou tout timoun an Ayiti apre Tonton Nwèl.
Mashann Fresco toupatou, wap jwenn yo tabli plis devan lekòl, sou bò teren nan jwèt foutbòl, wap jwenn li ap fofile kò l nan Mashe, kèlke swa kote w pase. Men, Mashann Fresco yo toujou renmen pwomen-nen kote ki gen anpil timoun.
Sa k pi enpòtan pou yon Mashann Fresco kapab fonksyone se ti tondèz ki gen menm koulè ak aliminyòm, boush la kare, epi l file pase razwa. Se tankou m ta diw Mashann Fresco-a se yon shapantye kap netwaye bwa, men se glas lap ranmase pito jistan li ranpli tondèz la.
Mashann Fresco-a retire glas ki finn graje-a, li metel nan yon gode plastik, epi li vide siwo sou li. Jan nou te di l piwo-a, Mashann fresco gen yon gran varyete de siwo. Mant, Vaniy, Seriz, Anizèt, ekesetera.
Siwo konn tout koulè, blan, jòn, wouj, vèt, oranj. Mashann Fresco pa renmen bay kliyan goute avan. Tout moun se rale senk kòb nan pòsh ou pou peye.
Pri fabrikasyon yon bwat fresco kapab koute Mashann Fresco-a si-dola konsa, shak boutèy siwo koute kenz santim tou ranpli.
Raymond se yon Mashann Fresco. Shak maten li kite kay li a sizè-kenz, paske li vle rive bonè nan izin kote yap vann glas. Se nan kote sa-a lap ashte venn-senk liv glas pou l sa kòmanse jounen-an.
Apre sa Raymond kouri vit al enstale l devan yon Lycée. Li estasyone la, lap tann timoun kap rantre lekòl vè witè di-maten. Sa sèlman ki ka fè Raymond ret sou wout, se si yon kliyan rele l avan.
Depi witè a pwente, tout timoun yo antre anndan klas. Pandan tan sa-a, Raymond pouse bourèt fresco-a toupatou nan lari lap shèshe kliyan.
Depi dizè edmi rive se pou l retounen kote yap vann glas la pou l ashte yon lòt blòk glas avan l retounen kanpe devan lekòl la.
Glas la konn kouvri ak yon mòso sak koulè mawon, ki pwès anpil, se sak la ki fè glas la fonn oralanti.
Depi onzè rive, tout lekòl lage, baryè louvri pou timoun soti deyò.
Tout timoun vinn tonbe bab pou bab ak bwat Mashann Fresco. Shak jou, yo anvayi Raymond. Gen sa kap lonje men yo pou pran fresco, anpil lobèy ak goumen konn pete, nan anpresman pou jwenn yon gode fresko.
Mashann Fresco-a se yon mèt nan travay li. Misye tèlman fò, li kapab prepare sèt fresco nan senk minit... Raymond renmen gade espektak bouskilad ki genyen lè yon foul moun kanpe, yap tann fresco apre lekòl finn lage.
Mashann Fresco-a konn ret kanpe la jis vè dezè nan apremidi, jis timoun yo retounen ankò nan klass. Raymond konn pran yon souf, li tou pwofite al manje lè sa-a.
Pita, Raymond retounen nan lari. Lap pouse bwat fresco-a jis vè twazè karann-senk. Se lè sa-a pou l retounen devan lekòl la. Tout elèv lekòl pwal soti...se la Raymond kapab fè yon dènye kòb rapid.
Mashann Fresco se yonn nan premye moun ki konnen tout sakap pase nan vil la. Kèlke swa kote ki pwal gen yon aktivite, li toujou pwente la an premye pou l sa fè kòb. Lè resèt la bon anpil, Raymond di, li kapab fè twa dola Ayisyen konsa pa-jou.
Raymond fèt an 1919 nan vil Bainet. Li rantre Pòtoprens a diset-an daj ak de lòt moun. Se nan epòk sa-a li te kòmanse fè travay jeran lakou.
Raymond jwenn plis motivasyon dèske l kapab travay ak tèt li, menm si l pat jwenn ankourajman. Li kòmanse fè Mashann Fresco a venn-senk-an daj. Koulye-a misye ap viv ak madanm plis de pitit li, nan yon sèl pyès kay ke li lwe pou nèf-dola pa mwa.
Lavi Raymond koute yon jan pi shè ke yon Shan-y, paske li pat satisfè de sa l genyen. Misye konn debake lavil epi l ashte tout sa l bezwen pou tèt pal, pou madanm ak pitit li.
Raymond rive fè plis ekonomi ke yon Shan-y. Paske, menmsi Shan-y lan konn al parye sou kòk batay nan gagè ak lòt kote ki gen jwèt aza, k ap gaspiye lajan. Raymond pa bezwen deplase lwen pou l ashte materyo li bezwen pou vann fresco.
Amizman pou Raymond se travay li. Se sa li di mwen. Lap gade anpil espektak, deblozay moun kap mashe monte desann devan l, pandan l ap fè lajan.
Raymond renmen al vizite fanmi l nan Bainet kote l te fèt. Li tou pwofite men-nen madanm ak pitit li yo nan tout fèt patwonal shak ane.
Source: Haiti Sun
Version traduite, revue, corrigée et augmentée par Weiner Marthone
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire