samedi 14 mai 2022

Mathieu Mashann Boutèy...

 Gen yon jan de moun kap ashte bagay nou toujou wè nan lari. Jodi-a mewn ta renmen palen de yonn ladan yo, se jan de moun yo konn rele Mashann Boutèy. 

Bon, yon mashann boutèy konn vann plis bagay ke boutèy. Yon moun kap vann boutèy ashte epi l vann ansyen papye jounal tou. Gendefwa li vann bwat lèt ak galon lwil, sak siman vid. 

Gen ladan yo ki soti an pwovens, ki fèk vinn ret Pòtoprens pou amelyore lavi yo.

Mathieu se moun Brache, yon lokalite ki tou pre ak vil Léogâne. Mathieu se twazyèm pitit manman l ak papa l, ki genyen senk timoun. Papa misye te yon ansyen Mashann Boutèy, paske misye te wè ke jan de travay sayo te trèzenteresan an deyò kote l tap viv.

Papa Mathieu te debake nan vil Pòtoprens an 1937. Lè sa-a Mathieu limenm tegen senk-an. Depi lè sa-a, papa Mathieu, jis papa l mouri an 1950, apre jou fèt Twa Rwa ak sezon rara nan Léogâne, Mathieu tekonn retounen vinn pran yon ti repo nan kanton-an, yonn oubyen defwa shak ane. Mathieu toujou ret an kontak ak fanmi l. Li ede yo jan l kapab.

Lè Mathieu rive nan laj kenz-an, papa misye te deside, pran swen madanm ak tout senk timoun yo te twòp pou yon moun pòv tankou l. 

Papa Mathieu pran misye epi lage l kay yonn nan kliyan l yo, kite toujou ap mande l si li kapab jwenn yon ti gason pou edel. Li di ke lap pran bonjan swen de timoun nan, epi lap voyel lekòl. 

Men lè yo te voye Mathieu lekòl, misye pat janm prete atansyon ak tout sa pwofesè yo tap di. Sa sèlman kite nan tèt li se al travay, fè kòb. 

Lè Mathieu te rive gen diset-an daj, lite toujou ret yon timoun kigen anpil politès ak entèlijans. Detanzantan, yo konn ajoute sou lajan lap toushe. Men olye pou moun yo te adopte l, yo rive te met Mathieu deyò poutèt yon ti men-naj misye te genyen ki tap kenbe l kout anpil, ki pat bay Mathieu tan pou okipel de travay li nan kay la. 

De-jou an-jou bagay yo ap vinn pirèd. Se menm tifi sa-a pita, kite vinn ansent epi l fè yon ti gason pou Mathieu.

Lè Mathieu wè anpil tan ap pase, li paka jwen yon lòt dyòb, Mathieu deside travay ak tèt li pito. Mathieu te kòmanse nan fè Bèf Shenn, lè l wè li pagen shans nan metye a, li eseye fè Shan-y, paske se li kite konn netwaye soulye bòs li. Men anpil konpetisyon nan metye Shan-y fè Mathieu kite sa. 

Lè lavi-a te kòmanse ap brase bil Mathieu, li vinn deside pratike metye papa l, yon ansyen Mashann Boutèy. Depi lè sa-a Mathieu ap mashe monte desann toupatou nan vil Pòtoprens ak yon gwo panye sou tèt li. Nan panye a li pote tout sa l ashte pou revann. 

Lè Mathieu sou wout ap travay, pou l sa fè tout moun konnen se Mashann Boutèy-la kap pase ou kapab tande l rele : Boutèy, m ashte ! Mamit, papye jounal, fèblan, m ashte !

An prensip, lè panye a finn ranpli, Mashann Boutèy la vann tout sa l ashte ak fanm kap vann papye anbalaj nan mashe, oubyen ak nenpòt moun ki bezwen. 

Mathieu gen venn-katran depi se sa lapfè kòm metye, li gen kliyantèl pa l espesyalman pou l vann tout bagay li ashte. Mathieu vann moun sayo tout sa l genyen li pap janm al vann lòt moun, kèlke swa pri yo ta ofri l. 

Gendefwa si yon kliyan pagen ase lajan pou ashte, Mathieu konn vann li mashandiz la a-kredi oubyen likonn tann jistan moun nan pare pou ashte.

Mathieu ap viv nan yon sèl pyès kay li lwe pou si-dola pa mwa, li pagen madanm. Mathieu gen yon sèl pitit gason lite fè ak ti demwazèl nou te pale piwo-a. 

Abitid Mathieu se al nan mès katrè, al parye sou kòk batay nan gagè ak jwe tout lòt jwèt aza kote l kapab genyen oubyen pèdi lajan. Mathieu konn patisipe shak ane nan sezon kanavalès ak rara nan kanton kote l te fèt. Misye renmen bwè ti gwòg li tou pou amize l.

Semèn pase-a mwen mande Mathieu kilè l ap marye ? Misye derefize, li di non. Paske li pa wè kijan l pwal fè vinn rish nan peyi d Ayiti, epi se yon fanm kite lakòz kòmansman dekadans li. Mathieu di li pap janm fè gwo enprudans (al fè bagay ak fanm san met shapo) sa-a ankò, jis li vinn rive nan fè timoun, fwa sa-a lap pran san l, maryaj paka nan lide l.

eMagazine
Traduction et Adaptation, Weiner Marthone
veritas_tum@yahoo.com

Take the Visitor Survey and receive this FREE gift.


veritas_tum@yahoo.com

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire